ISO 9001 2008 Kalite Yönetim Sistemi

ISO, (International Organization for Standardization) Uluslararası Standart Organizasyonu’nun kısaltmasıdır. ISO, uluslararası alanda standardizasyonu sağlamak amacıyla 23 Şubat 1947 tarihinde kurulmuştur. ISO halen 135 ülkeden (her ülkeden bir üye olmak ve eşit oy hakkına sahip olmak üzere) ulusal standart kuruluşlarının katılımıyla faaliyetlerini sürdürmektedir. ISO’nun günümüzdeki en önemli işlevi ISO 9000 kalite yönetim standartları ve diğer ürün standartları gibi uluslararası kabul görmüş standartlar hazırlayarak ticaretin önündeki teknik engelleri ortadan kaldırmaktır.

ISO 9001 Kalite Standardı, kaliteye önem verdiğimiz ve kalite ihtiyaçlarını karşılayabileceğinizi müşterinize kanıtlayacak etkin bir kalite sistemini nasıl kurabileceğiniz, dokümante edebileceğiniz ve sürekliliğini sağlayabileceğiniz konusunda yol gösterir. Uluslararası alanda kabul görmüş olan bu standardlar, konuyla ilgili tarafların genel görüşünü yansıtmaktadır. Standard beklediğiniz kalite sistem modelini kolaylıkla sağlamak amacıyla konu bazında bazı bölümlere ayrılmıştır.

ISO 9001 Kalite Standardı, firmanızda yönetimin iyileşmesi, faaliyetlerin daha iyi planlanmasını, problemlerin daha hızlı çözülmesini, verimliliğin, kazancın ve saygınlığın artmasını sağlar. Standarda göre, üretimin her aşamasında uygulayacağınız kayıt sistemi ile ürün ve prosesinizi geliştirebileceğiniz gibi ürün sorumluluğundan doğabilecek sorunlarla uğraşmaktan da kurtulabilirsiniz.

ISO 9001 Kalite Standardının kullanım amaçlarından biride maliyetin azalmasına yardımcı olması, kaynakların verimli kullanımıyla kazancın artırımının sağlanmasıdır. Kalite sistemi uygulamakla kalitenin her aşamada oluşmasına güvence sağlamak öncelikle müşterileri tatmin edecektir.

ISO 9001:2008 standardı, sekiz kalite yönetim ilkesine dayanmaktadır. Bunlar aşağıda listelenmiştir;

• 1. Müşteri Odaklılık
• 2. Liderlik
• 3. Çalışanların Katılımı
• 4. Süreç Yaklaşımı
• 5. Yönetime Sistem Yaklaşımı
• 6. Sürekli İyileştirme
• 7. Verilere Dayalı Karar Verme
• 8. Tedarikçilerle Karşılıklı Yarara Dayalı İşbirliği

1. Müşteri Odaklılık

Kuruluşlar müşterilerine bağlı olarak hayatta kalacakları için müşteri ürün veya hizmetin kalitesinin son hakemidir. Müşteri bağlılığı, kalıcılığı ve pazar payı kazanımı kuruluşun mevcut ve potansiyel müşterilerinin beklentilerine odaklanmasıyla en iyi şekilde optimize edilir. Bu nedenle kuruluşlar müşterilerinin bugünkü ve gelecekteki ihtiyaç ve beklentilerini anlamalı, bu ihtiyaç ve beklentileri karşılamalı ve hatta aşmalıdırlar.

Müşteri odaklılık ilkesine uygulayan bir kuruluş;

• Müşterisini ve müşterisinin ihtiyaç ve beklentilerini doğru tespit etmeli
• Müşteriler ve paydaşların talep ve beklentilerini dengeleyici bir yaklaşım içinde ele almalı
• Müşterilerin talep ve beklentilerini kuruluştaki ilgililere duyuracak iletişim kanalları oluşturmalı
• Müşteri memnuniyetini ölçmeli ve sonuçlarına göre önlem almalı
• Müşteri ilişkilerini doğru yönetmelidir,

2. Liderlik

Liderler davranışları ile ekibine hedef birliği sağlarlar. Liderler kuruluşta çalışan herkesin kuruluş hedeflerine ulaşmak için katkılarını koyabilecekleri bir çalışma ortamı sağlamalıdırlar. Kuruluş liderlik ile uzun vadede ahlaki bir yaklaşımla toplumsal yasalar ve beklentilerin ötesinde çalışarak içinde bulunduğu topluma en iyi hizmeti verir.

Liderlik ilkesini uygulayan bir kuruluş;

• Önleyici olmalı
• Kuruluş çalışma ortamında bir değişiklik meydana geldiğinde anlamalı ve bu ortamı iyileştirecek şekilde çaba göstermeli
• Tüm tarafların talep ve beklentilerini göz önünde tutmalı
• Kuruluşun geleceği ile ilgili açık ve anlaşılır bir vizyon oluşturmalı
• Güven ve bağlılık kültürünü her seviyede yaymalı ve korkuyu ortadan kaldırmalı
• Çalışanlara kendilerini geliştirebilmeleri için sorumluluk vermeli
• Açık ve dürüst iletişimi desteklemeli

3. Çalışanların Katılımı

Çalışanlar bir kuruluş için zorunludur. Dolayısıyla çalışanların tüm potansiyeli, herkesin katılımını cesaretlendiren değerlerin paylaşılması, güven kültürü ve bilginin paylaşımı ile en üst seviyede açığa çıkarır.

Çalışanların katılımı İlkesini uygulayan bir kuruluş;

• Çalışanlarına aktif bir şekilde iyileştirme yapma fırsatı tanımalı
• Ekip ve grup çalışmalarında bilgi ve deneyimlerini paylaşmalarını sağlamalı
• Kuruluş hedeflerinin yenilikçi bir biçimde geliştirilmesini desteklemeli
• Başarıları uygun olarak değerlendirme ve takdir etmeye ortam hazırlamalıdır
• Kuruluş çalışanların bu kuruluşta çalıştıklarından dolayı onur ve şeref duymalarını sağlamalı
• Fikir alış verişini kolaylaştırma ve bütün çalışanların ve bölümlerin katılımını sağlamalıdır.

4. Süreç Yaklaşımı

Kuruluş, birbirleriyle ilişkileri tüm faaliyetlerinin anlaşıldığı ve sistematik olarak yönetildiği, kararların var olan çalışmalarda ve planlanan iyileştirmelerde paydaşların algılamalarını da içerdiği ölçüde başarılı olur. Bunun için kaynaklarla faaliyetler birbiri ile ilişkili hale getirilip süreç yaklaşımını sonucu daha etkin bir şekilde yönetilir.

Süreç Yaklaşımı ilkesine uygulayan bir kuruluş;

• Hedeflenen sonuçlara ulaşmak için süreçler ve birbirleri ile olan ilişkileri doğru tanımlamalı
• Süreçlerin girdi ve çıktılarını tanımlamalı ve ölçülebilir hale getirmeli
• Süreç akışını, sürecin tedarikçisi, müşterisi ve diğer paydaşlarının sürece olan etkisini belirlemeli
• Sürecin yönetimi için yetki ve sorumluluklar açık ve anlaşılır içimde tanımlanmalı
• Planlanan sonuçlara ulaşabilmek için sürecin aşamaları, faaliyetleri, akışı, kontrol ölçümleri, ekipman, malzeme, bilgi ve yönetim ihtiyaçları saptanmalı

5. Yönetimde Sistem Yaklaşımı

Sistem bir veya daha çok amaca, sonuca ulaşmak üzere aralarında ilişkiler olan fiziksel veya kavramsal birden çok bileşenin oluşturduğu bütündür. Yönetim sistemi, kuruluşun; amaçlarına erişmek için gereken tüm işleri yapabilmesini sağlamakta kullanılan süreçler ve prosedürler çerçevesi olarak tanımlanabilir.

Yönetimde Sistem Yaklaşımını uygulayan bir kuruluş ;

• Belirlenmiş bir hedefi etkileyen süreçleri tanımlamayı ve geliştirmeyi sistematik olarak gerçekleştirmeli
• Sistemle süreçler arasındaki karşılıklı ilişkileri anlamalı
• Sistemi ölçüm ve değerlendirme ile sürekli iyileştirmeli
• Öncelikli faaliyetler için kaynak ayırmalıdır.

6. Sürekli İyileştirme

Toplam kalite etkinliklerinden istenen yararın sağlanmasının gerçek şartlarından biri Sürekli iyileştirme düşüncesinin anlaşılması ve benimsenmesidir. Bu çerçevede sürekli iyileştirme kuruluşun kalıcı bir hedefi olmalıdır.

Sürekli iyileştirme ilkesini uygulayan bir kuruluş;

• Kuruluştaki her bir birey; ürünleri, süreçleri ve sistemleri iyileştirmeyi hedef haline getirmeli
• Kademeli ve sıçramalı iyileştirme kavramlarını temel iyileştirme kavramları haline getirmeli
• Belirlenmiş potansiyel iyileştirme alanları periyodik değerlendirmeler yapmalı
• Tüm prosesleri etkin ve verimli bir şekilde iyileştirmeli
• Önleyici faaliyetleri desteklemeli
• Kuruluş çalışanlarına sürekli iyileştirme yöntem ve araçlarına ilişkin eğitimler vermeli
• İyileştirme hedefleri koymalı ve bu hedefleri ölçüp izlemeli

7. Verilere Dayalı Karar Verme

Etkili ve doğru kararlar, bilginin ve verinin gerçekçi ve sağlıklı bir şekilde, bilimsel yöntem ve araçlar kullanılarak alınan kararlara dayanır.

Verilere Dayalı Karar Verme İlkesini uygulanan bir kuruluş;

• Hedeflerle ilgili bilgi ve verileri toplamalı
• Bilgi ve verinin yeterli, doğru, güvenilir ve ulaşılabilir olmasını sağlamalı
• Geçerli yöntemler kullanarak bilgi ve veriyi analiz etmeli
• Uygun istatistik teknikleri bilgi ve veriyi değerlendirmede kullanmalı
• Önsezi ve deneyimini dengeleyerek mantıksal analiz sonuçlarına dayalı karar vermeli

8. Tedarikçilerle Karşılıklı Yarara Dayalı İşbirliği

Bir kuruluş tedarikçileri ile karşılıklı güvene, entegrasyona ve bilgi paylaşımına dayalı bir yarar ilişkisi ile daha etkin çalışır.

Tedarikçilerle İşbirliği ilkesine uygulayan bir kuruluş;

• Anahtar tedarikçilerini tanımlamalı ve seçmeli
• Ürün ve süreçleri geliştirmek için birlikte çalışmalı
• Müşteri ihtiyaçlarının tedarikçiler tarafından da anlaşılmasını sağlamalı
• Geleceğe dönük planlarını tedarikçileri ile paylaşmalı
• Tedarikçilerinden kaynaklanan iyileştirmeleri tanımalı ve takdir etmelidir